En Çok Kullanılan İşletim Sistemleri Nelerdir?
Hayatımızın en önemli parçalarından birisi haline gelmiş olan bilgisayarları kullanabilmemiz için geliştirilmiş programlara bilgisayar işletim sistemleri deniliyor. Bu sistemler, kullanıcılar ve bilgisayar arasında kullanım anlamında adeta bir köprü görevi görmekte. Fakat, bu sistemler kimi zamanlarda her iş için uygun olamayabiliyorlar. Çünkü, bilgisayar işletim sistemleri, kullanım amaçlarına göre özel olarak tasarlanabiliyor. Bu yazımızda sizlere en çok kullanılan işletim sistemlerinin ne tür ihtiyaçlara yönelik tasarlandıklarını açıklayacağız. Detaylı olarak açıklayacağımız bu konuya geçmeden önce ise konuyu daha anlaşılır kılabilmek adına işletim sistemlerinin ne işe yaradıklarını net bir şekilde açıklayalım.
İşletim Sistemleri Nedir?
Her bilgisayar, donanımlarını ve programlarını uyum içerisinde çalıştırabilecek işletim sistemlerine ihtiyaç duyar. Yani,bilgisayar işletim sistemleri,tüm donanımlar ve programların kontrolünü sağlayarak, onları uyum içerisinde çalıştıracak şekilde yönetir. Bu sayede, kullanıcılar, bilgisayarları daha kolay bir şekilde kullanabilirler.Bilgisayar işletim sistemleri,bilgisayar tamamen üretildikten ve tüm donanımları kullanıma hazır bir şekilde birbiriyle entegre edildikten sonra yüklenir. Fakat, nihai kullanıcılar,bilgisayar işletim sistemleriniistedikleri zaman silip yerine ihtiyaç duydukları özelliklere sahip olanını yükleyebilirler. Her bilgisayarda sadece bir işletim sistemi bulunabilir. Kısaca özetlemek gerekirse, işletim sistemleri, bilgisayarları oluşturan donanımlarla nihai kullanıcılar arasında bir ara yüz görevi görmektedir.
Bilgisayar İşletim Sistemleri Haricinde Sistemler Var Mıdır?
En çok kullanılan işletim sistemlerikonusuna geçmeden önce farklı işletim sistemlerine de göz atalım. Günümüzde, bir işletim sistemine ihtiyaç duyan tek cihaz türü bilgisayarlar değildir. İlerleyen teknoloji ile birlikte, bilgisayarlara benzer birçok özelliği bünyesinde barındıran çeşitli teknolojik cihazlar da bulunmaktadır. Bu cihazlar arasında en çok kullanılanlar akıllı telefonlar ve tabletlerdir. Mobil cihazlar olarak bilinen bu aygıtlar da doğal olarak bir işletim sistemine ihtiyaç duymaktadır. Peki, mobil cihazlar ne tür işletim sistemlerini kullanırlar.
Mobil cihazlarda kullanılan işletim sistemleri hakkında bilgi vermeye iPhone ve iPad cihazları ile başlayalım. İPhone ve iPad gibi cihazlar, kendi modellerine özel olarak tasarlanmış iOS olarak adlandırılan bir işletim sistemini kullanmaktadır. Bunun dışındaki diğer tüm cihazlar ise yaygın olarak Android işletim sistemlerini kullanırlar. Günümüzde akıllı telefonlar ve tabletler için kullanılan en yaygın iki işletim sistemi iOS ve Android işletim sistemleridir.
Bilgisayar İşletim Sistemleri
İşletim sistemleri, bilgisayarlar açılırken kendisini belleğe atarak çalışmaya başlar. Bilgisayarlar açıldıktan sonra ise gerekli uygulamaları çalıştırırlar. İşletim sisteminin, bilgisayarların kullanıma hazır hale gelmesi için gerek duydukları bu uygulamaları çalıştırmasının ardından kullanıcılar bilgisayarda işlem yapabilir.Bilgisayar işletim sistemleribelirli ihtiyaçlara yönelik geliştirilebilirler. Hatta, açık kaynak kodlu işletim sistemleri, bizzat kullanıcıları tarafından geliştirilmeye de uygun bir şekilde tasarlanmıştır. Kurumlar veya kişiler bu tür işletim sistemlerini kendi ihtiyaçlarına göre geliştirerek özelleştirebilirler.
En Çok Kullanılan İşletim Sistemleri
Windows İşletim Sistemi
En çok kullanılan işletim sistemlerindenbirisi olan Windows işletim sisteminin tarihi oldukça eskidir. Windows, ilk olarak 20 Kasım 1985 tarihinde piyasaya sürülmüştür. Bu işletim sisteminin kullanıcılar arasında son derece popüler olarak hızla yaygınlaşmasının temel sebebi ise sunmuş olduğu ara yüz yaklaşımıdır. Windows, başlangıçta MS DOS olarak adlandırılan bir sistem ile çalışıyordu. Daha sonra ise açılır pencereler vasıtasıyla çalışacak şekilde tasarlanarak geliştirilmiştir. Windows’un açılır pencereler sunan bu yapısı işletim sistemleri için adeta bir kırılma noktası teşkil etmiş ve Windows’un yükselişindeki en önemli sebeplerden birisi haline gelmiştir.
Açılır pencereler, her şeyden önce, o zamana kadar kullanıcıların bilgisayar deneyimlerini ciddi boyutlarda kolaylaştıran bir yenilikti. Aynı zamanda bu sistem, kullanıcıların birden fazla işlevi aynı anda yerine getirebilmelerini sağlayan bir devrim olarakbilgisayar işletim sistemleritarihinde yerini almıştır. Bu özellik, Windows’u,en çok kullanılan işletim sistemlerindenbirisi konumuna getiren kritik bir mihenk taşı olarak işletim sistemleri tarihine geçmiştir. Windows 11 sürümünün heyecanının tüm hızıyla yaşanmakta olduğu bu günlerde iseWindows 10 Pro, Windows’un en fazla kullanılan sürümü konumunda bulunuyor.
MacOS İşletim Sistemi
En çok kullanılan işletim sistemlerindenbirisi de Apple’ın MacOS işletim sistemidir. MacOS işletim sistemi, bizzat Apple firması tarafından, Apple markalı kişisel bilgisayarlarda kullanılmak üzere üretilmiştir. Bu işletim sisteminin tarihi de en az Windows kadar geriye gitmektedir. MacOS işletim sistemi, Apple’ın 1984 senesinde ilk ürettiği bilgisayar olan Machintosh ile birlikte piyasaya sürülmüştür. MacOS işletim sistemleri, bu tarihten günümüze kadar gelişerek Windows gibi birçok farklı sürümle bilgisayarlardaki yerini almıştır.
MacOS işletim sistemleri ilk kez piyasaya sürüldüklerinde System adını taşımaktaydı. Fakat, System 7 sürümüyle birlikte bugün de bildiğimiz MacOS adı kullanılmaya başlanmıştır. Bu işletim sistemleri uzun bir süre boyunca sadece Apple tarafından üretilen işlemcilere sahip bilgisayarlarda çalışmaktaydı. Fakat daha sonra, Intel ile yapılan anlaşma gereğince, MacOS işletim sistemleri, Intel işlemciye sahip bilgisayarlar için de uyumlu hale getirilmiştir. MacOS işletim sistemleri özellikle Apple markalı bilgisayarlarda daha yüksek performansla çalışmasıyla bilinir.
Linux İşletim Sistemi
En çok kullanılan işletim sistemleriarasında Linux da yer almaktadır. Bu işletim sistemleri, Unix ortamı üzerine kurulur. Bu özelliği sayesinde neredeyse tüm bilgisayarlar için kullanılabilir bir işletim sistemi olarak geliştirilebilir. Ayrıca, Linux işletim sistemleri tamamen ücretsizdir. Linux işletim sistemleri aynı zamanda açık kaynak kod kullanmaktadır. Bu konular, sistemin geliştiricisi Linus Torvalds tarafından bizzat ele alınmıştır. Torvalds, Linux işletim sistemlerinin tamamen ücretsiz olması ve açık kaynak kodlu olarak hizmet vermesi konularına bizzat önem vermiştir. Peki, Linux işletim sistemlerinin sahip olduğu bu özellikler ne işe yaramaktadır?
Her şeyden önce, açık kaynak kodlu işletim sistemleri, kullanıcılar tarafından geliştirilebilir sistemlerdir. Bu özelliği sayesinde, Linux işletim sistemleri, kullanıcılarına geniş bir özelleştirme sahası sunmaktadır. Aynı zamanda, kullanıcıların gerçekleştirmiş oldukları bu geliştirmeler sayesinde Linux işletim sistemleri de son derece hızlı bir şekilde gelişebilme imkanına kavuşmuştur. Bu geliştirmeler sayesinde firma altın çağına ulaşmıştır. Linux’un altın çağını yaşamasında en büyük katkıyı Corel, IBM ve Oracle gibi firmaların destekleri gerçekleştirmiştir.
İşletim Sistemleri Çeşitleri Nelerdir?
Yazımızdabilgisayar işletim sistemlerihakkında detaylı bilgilere yer verdik. Ardından iseen çok kullanılan işletim sistemlerinisıraladık. Peki, işletim sistemleri kaç çeşittir? İşletim sistemleri 2 kategoriye ayrılmaktadır. Bu kategorilerden ilki, açık kaynak kodlu işletim sistemleridir. Bu işletim sistemlerine Linux işletim sistemleri de denilmektedir. Açık kaynak kodlu işletim sistemlerini şu şekilde sıralayabiliriz:
- Freedos32
- Centos
- Ubuntu
- Haiku
- NetBSD
- Pardus
- Reactos
- GNU/HURD